Bệnh đốm lá là một thuật ngữ mô tả một nhóm bệnh hại cây trồng rộng rãi, do nấm gây ra, thường gặp trên nhiều loại cây vườn. Phần lớn các đốm trên lá là do nhiều loại nấm bệnh gây ra nhưng một số là do vi khuẩn gây ra.
Trong bài viết này hãy cùng AZ Farming tìm hiểu chi tiết về dấu hiệu nhận biết và cách phòng trị bệnh đốm lá nhé!
#1 Nguyên nhân gây bệnh đốm lá
Đa số bệnh đốm lá do nấm gây ra, nhưng một số ít bệnh do vi khuẩn hoặc các mầm bệnh khác gây ra. Nhiều tác nhân gây bệnh có tính đặc trưng cho loại thực vật cụ thể và sẽ chỉ gây bệnh trên các cây cùng họ.
Đốm lá do nấm
Các bệnh trên lá như đốm lá thường do Ascomycetes và Deuteromycetes (nấm phân bào) gây ra. Bệnh đốm lá do nấm rất phổ biến và xuất hiện hầu như ở tất cả các loại cây trồng từ các loại rau củ quả, cây dây leo, họ đậu, hoa cây cảnh và cây lâu năm…
Đốm lá do vi khuẩn
Nguyên nhân phổ biến nhất của đốm lá do vi khuẩn là do vi khuẩn thuộc các giống Pseudomonas và Xanthomonas, ví dụ:
• Pseudomonas syringae pv. tabaci được biết là nguyên nhân gây ra đốm lá góc cạnh của dưa chuột.
• Pseudomonas syringae pv. phaseolicola gây bệnh đốm ở cây họ đậu
• Xanthomonas campestris pv. phaseoli , đốm lá có góc của bông.
Đốm lá do virus
Trong khi các nguyên nhân gây bệnh khác như nấm và vi khuẩn gây bệnh đốm lá thông qua các enzym, độc tố và bào tử, vi rút xâm nhiễm ảnh hưởng đến vật chủ bằng cách tổng hợp các protein mới có hoạt tính sinh học như các enzym có thể phá hoại sự trao đổi chất của vật chủ.
Virus có thể ức chế sự phát triển của chất diệp lục trong lá và sự thiếu hụt hoạt động quang hợp có thể gây ra hiện tượng vàng lá và úa lá. Vi rút tạo ra lượng carbohydrate thấp trong các mô thực vật có thể dẫn đến các bệnh khảm.
#2 Triệu chứng của bệnh đốm lá
• Các đốm lá có nhiều hình dạng, kích thước và màu sắc.
• Bệnh đốm lá thường xuất hiện đầu tiên trên các cành bên dưới và bên trong, nơi có độ ẩm cao hơn và lá bị che khuất trong bóng râm.
• Các đốm xuất hiện ngẫu nhiên trên bề mặt lá cây do các bào tử mầm bệnh bị luồng gió thổi đến, hoặc do mưa hoặc nước tưới.
• Tùy thuộc vào tác nhân gây bệnh, các đốm lá có thể xuất hiện ở mặt trên, mặt dưới hoặc cả hai mặt của lá.
• Các đốm lá có thể có hình dạng góc cạnh hoặc tròn, nhô lên hoặc trũng xuống và có các cạnh nhẵn hoặc có tua.
• Màu sắc có thể từ vàng đến vàng lục, đỏ cam đến nâu nhạt, nâu hoặc đen.
• Có thể quan sát thấy nhiều kích cỡ đốm lá khác nhau trên một cây.
• Tại trung tâm của các đốm lá lớn hơn, có thể thấy các dấu hiệu của mầm bệnh như bào tử nấm hoặc cấu trúc sinh bào tử.
• Một số mầm bệnh đốm lá làm cho lá rụng sớm, dẫn đến cây hoặc bụi cây bị rụng gần hết hoặc toàn bộ lá.
#3 Một số loại bệnh đốm lá phổ biến
Bệnh rỉ sắt: Các đốm lá màu vàng tươi, cam hoặc đỏ. Các đốm trên lá có thể tạo ra bào tử bột màu vàng, cam, đỏ hoặc nâu, có thể dễ dàng cọ xát và nhìn thấy trên khăn giấy hoặc khăn giấy.
Bệnh sương mai: Bệnh sương mai có thể nhận thấy đầu tiên là các đốm màu xanh nhạt ở mặt trên của lá chuyển sang màu nâu theo thời gian. Những đám sương mai gồm những sợi mảnh và bào tử màu trắng hình thành ở mặt dưới của lá khi thời tiết ẩm ướt.
Bệnh phấn trắng: Bệnh sương mai có thể nhận thấy đầu tiên là các đốm màu xanh nhạt ở mặt trên của lá chuyển sang màu nâu theo thời gian. Những đám sương mai gồm những sợi mảnh và bào tử màu trắng hình thành ở mặt dưới của lá khi thời tiết ẩm ướt.
#4 Một số loại biện pháp phòng trị bệnh đốm lá
• Loại bỏ lá bị nhiễm bệnh và cành chết: xới xáo và xử lý các lá bị nhiễm bệnh khi chúng rụng xuống và cắt tỉa các cành chết có thể giúp kiểm soát bệnh bằng cách loại bỏ các bào tử có thể tái nhiễm các lá mới.
• Cắt tỉa cây để cải thiện lưu thông không khí. Đảm bảo khử trùng dụng cụ cắt tỉa của bạn (một phần thuốc tẩy với 4 phần nước) sau mỗi lần cắt.
• Giữ cho tán lá khô ráo. Tránh tưới nước quá mức, tưới nước sớm vào ban ngày để tán lá có thể khô trước đêm.
• Giữ cho cây khỏe mạnh. Vì hầu hết các loại cây có thể chịu được một số hiện tượng rụng lá, nên hãy giữ cho chúng có sức khỏe tốt để chúng có thể phục hồi nhanh chóng.
• Sử dụng thuốc diệt nấm nếu cần. Trong một số ít trường hợp nhiễm bệnh nặng và khi kích thước và giá trị của cây có thể thực hiện được, việc sử dụng thuốc diệt nấm có thể hữu ích. Một số loại thuốc bảo vệ thực vật giúp phòng trị đốm lá do nấm, vi khuẩn và virus gây ra như: Tinh dầu neem nguyên chất, Antracol, Anvil 5sc, Nativo 750WG, Tilt Super 300EC, Amistar Top 325SC, Mancozeb xanh, Topsin M 70wp
Các loại nấm bệnh gây hại công trồng phổ biến
Xin Chào! Tôi là Bao Pham với sở thích nghiên cứu nông nghiệp tôi đã thành lập AZ Farming, với mong muốn đồng hành cùng những người yêu thích nông nghiệp và làm vườn…Cùng xây dựng một nền nông nghiệp xanh sạch hiện đại bền vững.