Sâu tơ (Plutella xylostella) là một loại sâu gây hại phổ biến cho các loại rau củ quả như: su hào, bắp cải, cải ngọt, súp lơ, cải xanh…gây nhiều thiệt hại cho các bà con trồng rau màu. Trong bài viết này của AZ Farming hãy cùng tìm hiểu về thông tin, đặc điểm nhận diện và các biện pháp phòng và trừ loại sâu tơ này nhé!
#1 Sâu tơ là gì?
Sâu tơ còn được gọi là sâu bắp cải vì loại sâu này phổ biến gây hại ở bắp cải, nó có tên khoa học là Plutella xylostella. Đây là một loài bướm đêm thuộc họ Plutellidae và chi Plutella. Loài này có thể có nguồn gốc từ Châu Âu, Nam Phi và khu vực Địa Trung Hải, nhưng hiện nay nó đã lan rộng ra toàn thế giới.
Tên gọi sâu tơ của chúng xuất phát từ đặc điểm nó thường nhả tơ buông mình xuống đất khi bị vật khác động vào. Chính vì thế loài sâu này còn được gọi là “sâu dù”.
Một số thông tin bạn cần biết về loài sâu tơ:
| Tên khoa học | Plutella xylostella |
| Tên thường gọi | Diamondback Moth |
| Lớp cao hơn | Plutella |
| Bộ (ordo) | Lepidoptera |
| Họ (familia) | Plutellidae |
| Loài (species) | P. xylostella |
| Lớp (class) | Insecta |
| Giới (regnum) | Animalia |
| Vòng đời | 15 – 50 ngày |
| Kích thước | Sâu non dài 9-10mm |
#2 Đặc điểm nhận diện sâu tơ
Trứng: có hình bầu dục, dẹp, màu trắng ngà, đường kính từ 0,3 – 0,5 mm. Trứng đẻ rời rạc ở mặt dưới lá, gần gân chính và nở trong vòng 03 – 04 ngày.
Sâu tơ non: có màu nhạt, thân phình to ở giữa, hai đầu nhọn, thân chia đốt rõ ràng. Sâu non đẫy sức dài từ 08 – 11 mm và hóa nhộng ngay trên lá rau.
Nhộng: có màu vàng nhạt, dài 5-6mm, nhộng được bọc trong kén mỏng màu trắng xốp.
Sâu tơ trưởng thành: là một loại ngài nhỏ, thân dài khoảng 6-7mm, sải cánh rộng 12-15mm màu nâu xám, trên cánh có dải màu trắng ngài đực và dải màu vàng ngài cái chạy từ gốc cánh đến đỉnh cánh, mép ngoài có lông nhỏ dài mịn, khi đậu cánh áp sát thân.
Có một đặc điểm thú vị để nhận biết sâu tơ là nó thường nhả tơ buông mình xuống đất khi bị vật khác động vào.
#3 Dấu hiệu nhận biết cây trồng bị sâu tơ gây hại
Sâu tơ non mới nở gặm biểu bì tạo thành những đường rãnh nhỏ ngoằn ngoèo. Sâu lớn ăn toàn bộ biểu bì lá làm cho lá bị thủng lỗ chỗ gây giảm năng suất và chất lượng rau.
Khi vườn rau rau bị sâu tơ tấn công, bà con sẽ nhận thấy những lỗ thủng trên lá rau, làm lá rau xơ xác. Sâu tơ gây hại đặc biệt nghiêm trọng ở giai đoạn rau mới trồng. Nếu mật độ cao, sâu ăn hết thịt lá chỉ còn trơ lại gân lá làm giảm năng suất rõ rệt.
Đối với sâu tơ hại bắp cải: chúng ăn các bắp cải đang phát triển làm bắp cải biến dạng hoặc không thể cuốn bắp, tạo điều kiện cho bệnh thối nhũn phát triển, nếu không kịp thời xử lý thì sẽ gây thiệt hại nghiêm trọng.
#4 Các biện pháp phòng và trị sâu tơ
Phòng sâu tơ bằng biện pháp canh tác
• Vệ sinh khu vườn, thu dọn sạch tàn dư cây trồng từ vụ trước, phá bỏ các ký chủ phụ xung quanh vườn rau, cày lật đất kỹ càng và sớm để diệt trứng, nhộng, sâu non.
• Luân canh với cây trồng không cùng ký chủ như lúa, ngô… nên trồng xen với cây họ cà, hành, tỏi… để xua đuổi trưởng thành đến đẻ trứng.
• Sau khi thu hoạch phải dọn sạch tàn dư của cây, đưa ra khỏi ruộng tiêu huỷ hoặc ủ làm phân bón để tiêu diệt trứng, sâu non…
• Thường xuyên thăm vườn, quan sát các dấu hiệu xuất hiện của trứng, ấu trùng hay sâu tơ non để kịp thời xử lý. Nếu phát hiện sớm bà con có thể bắt bằng tay, cắt bỏ các bộ phận bị sâu ký sinh mang đi đốt.
Quản lý sâu tơ bằng biện pháp sinh học
• Sử dụng các loài thiên địch của sâu tơ như nhóm ăn mồi (nhện, bọ rùa, chuồn chuồn cỏ), nhóm ong ký sinh (ong cự loài Diadegma sp., ong kén nhỏ loài Cotesia sp).
• Dùng bẫy pheromone thích hợp để bắt và tiêu diệt sâu tơ trưởng thành.
• Phun phòng các loại chế phẩm sinh học như: tinh dầu neem oil, Bacillus thuringiensis. Bio-B để hạn chế khả năng xuất hiện của sâu ngay từ đầu.
Biện pháp phòng trị sâu tơ bằng thuốc hoá học
Khi mật độ sâu trong vườn quá cao và không thể quản lý bằng các biện pháp sinh học thì bà con cần phải sử dụng các loại thuốc trừ sâu chuyên dụng như: Silsau super 1.9,3.5EC; Tasieu 1.9EC; TC-Năm sao 20EC, 35EC; Reasgant 800WG…
Ngài sâu tơ thường hoạt động vào chiều tối nên bà con có thể phun thêm dầu khoáng SK Enspray 99EC vào thời điểm này để xua đuổi ngài hay làm hư trứng của chúng.
Lưu ý: Sâu tơ là một trong những loài sâu có khả năng kháng thuốc rất cao để phòng trừ hiệu quả phải thường xuyên thay đổi nhóm thuốc và phải tuân thủ nguyên 4 bốn đúng khi sử dụng thuốc.
Các loại sâu bọ côn trùng gây hại phổ biến
Xin Chào! Tôi là Bao Pham với sở thích nghiên cứu nông nghiệp tôi đã thành lập AZ Farming, với mong muốn đồng hành cùng những người yêu thích nông nghiệp và làm vườn…Cùng xây dựng một nền nông nghiệp xanh sạch hiện đại bền vững.